Osoby w spektrum autyzmu
Osoby w spektrum autyzmu:
- zaburzenia ze spektrum autyzmu ( ASD ), to ogólne określenie szczególnego podtypu całościowych zaburzeń rozwojowych bez różnicowania na autyzm i zespół Aspergera.
Termin obowiązuje w związku ze wprowadzeniem klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w 2013 r..
Jest też określenie autyzm wysoko funkcjonujący ( HFA ). Jednak nie jest to oficjalna jednostka kliniczna i nie należy utożsamiać tego określenia z zespołem Aspergera ( ZA ).
Triada cech charakterystycznych dla osób w spektrum:
- zaburzenia kontaktów społecznych
- zaburzenia w komunikacji
- stereotypowe zachowania
Dodatkowo:
- trudności sensoryczne ( do 80 % )
- niezgrabność ruchowa ( 50 – 90 % )
- szczególne uzdolnienia ( do 15 % ).
Komunikacja z osobą w spektrum autyzmu:
- Może być nieśmiała lub wycofana lub bardzo bezpośrednia w kontaktach z pracownikami uczelni.
- Może być lakoniczna w swoich wypowiedziach lub chętnie opowiadać o nieistotnych detalach i zadawać wiele pytań.
- Może mieć specyficzny sposób mówienia: za szybki lub za wolny, za cichy lub za głośny, mieć problemy z wymową lub wypowiadać się w bardzo dokładny sposób.
- Może sprawiać wrażenie osoby niekulturalnej ze względu na ignorowanie przyjętych form zachowania, zwłaszcza grzecznościowych. Takie zachowanie wynika z trudności komunikacyjnych
- Może mieć brak naturalnej asertywności:
być zbyt uległa lub zbyt uparta w wyrażaniu swojego zdania, za bardzo niecierpliwi lub zdenerwowani.
Każdy kontakt z osobą nieznajomą może być źródłem stresu, co sprawia, że odsyłanie do innych osób po informacje jest błędnym rozwiązaniem.
Sposoby odbioru informacji przez osoby w spektrum autyzmu:
- Informacje techniczne czy organizacyjne, np.: konkretny adres e-mail do kontaktu oraz przewidywany czas odpowiedzi na wiadomość.
- Wizualizacja informacji:
bardzo przydatne są slajdy z grafikami o najważniejszych informacjach, które pomagają lepiej zapamiętać treści przekazywane ustnie. - Dostęp do informacji w Internecie:
jest to łatwiejsza forma pozyskiwania informacji niż bezpośrednio od poszczególnych osób. - Skłonność do kontaktowania się z pracownikami / pracowniczkami uczelni i zadawania im pytań za pośrednictwem e- maila.
- Szczególną sytuacją edukacyjną jest praca w grupie ponieważ wiele osób z ASD ma trudność z przedstawieniem i wykorzystaniem swojej wiedzy oraz umiejętności.
Osoby z ASD znacznie lepiej funkcjonują podczas pracy indywidualnej.
Sposoby zachowania osób w spektrum autyzmu podczas zajęć dydaktycznych:
- Publiczne prezentowanie efektów swojej pracy jest dla nich szczególnie trudne. Dlatego powinny mieć możliwość zaprezentowania swojej pracy w sposób adekwatny do ich możliwości i predyspozycji.
- Nieskrępowane korzystanie z telefonu komórkowego, rozmów, słuchania muzyki, korzystania z laptopa czy tableta w innych celach niż sporządzenie notatek…itp..
- Picie napojów i jedzenie posiłku podczas zajęć.
- Publiczne podważanie wiedzy wykładowcy / wykładowczyni.
- Trudności z utrzymywaniem właściwego kontaktu wzrokowego.
- Trudności z notowaniem ( wybraniem ) najważniejszych informacji oraz nadążaniem za tokiem myślenia wykładowcy / wykładowczyni.
- W sytuacji stresowej reakcja często bywa nieadekwatna, przesadna, zbyt intensywna oraz często przyjmuje formę złości lub mutyzmu czyli „ zacięcia się ".
- Dosłowna reakcja na indywidualne zachowania lub opowiadane kawały przez wykładowców / wykładowczynie.
- Uporczywe zadawanie pytań podczas zajęć dydaktycznych.
- Obawa przed rozmową sam na sam i unikanie spotkań podczas dyżurów i konsultacji pracowników / pracowniczek naukowych.
- Przewrażliwienie w kwestii punktualności rozpoczynania zajęć, zaliczeń lub konsultacji.
W sytuacji gdy zachowanie studenta / studentki w spektrum autyzmu jest denerwujące dla wykładowcy / wykładowczyni wówczas warto porozmawiać na ten temat z osobą w spektrum, jeśli jest taka możliwość lub omówić temat z asystentem / asystentką po zajęciach i na osobności.
Wykładowcy /wykładowczynie mogą nie wiedzieć, że w zajęciach uczestniczy osoba w spektrum autyzmu.
Tylko student / studentka w spektrum autyzmu może o tym poinformować oraz przedstawić przyznane formy wsparcia edukacyjnego lub asystent / asystentka, za zgodą osoby w spektrum, poinformuje wykładowców / wykładowczynie.
Zdiagnozowanie spektrum autyzmu, nawet bez orzeczenia o niepełnosprawności, pozwala na korzystanie z form wsparcia edukacyjnego na uczelni.
Na Politechnice Opolskiej wsparcia udziela Biuro Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami (BWON ) oraz Centrum Wsparcia Psychologicznego.
Kontakt:
tel. ( 77 ) 449 88 32 e - mail: m.wroblewska@po.edu.pl
tel. ( 77 ) 449 82 11 e – mail: wsparcie@po.edu.pl